Merkezi ısıtma ile Bireysel ısıtma Tesisatı Avantajlar, Farklar
Merkezi Isıtma Sistemi, genellikle büyük binalarda, sitelerde veya konut komplekslerinde kullanılan bir ısıtma yöntemidir. Bu sistemde, tek bir ısı kaynağından (örneğin bir kazan) üretilen sıcak su ya da buhar, bina içerisindeki dairelere veya farklı birimlere dağıtılan boru hattı aracılığıyla ulaştırılır. Bu borular, dairelerdeki radyatörlere ya da yerden ısıtma sistemine bağlıdır. Bu sayede tek bir merkezi kaynaktan tüm biriminler ısıtılır.
Merkezi ısıtma sistemi, enerji tüketiminin büyük bir kaynaktan yönetilmesiyle enerji verimliliği açısından avantajlı olabilir. Ancak bu sistemde tüm birimlerin ısı ihtiyacı aynı anda karşılandığı için bireysel sıcaklık kontrolü genellikle sınırlıdır. Yani daire sahipleri kendi dairelerinin sıcaklığını bağımsız olarak kontrol edemezler, bu da bazen memnuniyetsizliklere neden olabilir.
Merkezi Isıtma Sistemi kullanılan binalarda genellikle ısı giderleri tüketim ölçerler aracılığıyla ölçülür ve daire sahiplerine bu ölçümlere göre faturalandırma yapılır. Eğer tüketim ölçer yoksa, genellikle daire büyüklüklerine göre veya diğer bazı kriterlere dayanarak faturalandırma yapılır.
Doğalgaz Merkezi Isıtma Sistemi ile bireysel doğalgaz ısıtma sistemi karşılaştırması.
Merkezi Isıtma Sistemi
Gerek endüstriyel alanlarda gerekse apartmanlarda tek bir merkeze bağlı olan ısıtma enerjisinin, yaşam alanı olan tüm dairelere/bölümlere aktarıldığı sistemlere merkezi ısıtma sistemi denir. Bu ısıtma için yakıt olarak doğalgaz kullanılıyorsa, merkezi doğalgaz ısıtma sistemi adı verilir.
Apartmanlarda, hastanelerde, okullarda, kamu binalarında, büyük ve küçük ölçekli sanayi işletmelerinde ve her türlü yapıda kullanılabilir.
Apartmanlarda kullanılan merkezi doğalgaz ısınma sistemlerinde, lokal ısı ve sıcaklık kontrol cihazları sayesinde her bölümün/dairenin ne kadar harcama yaptığı belirlenir ve her bölüm kullandığı kadar faturalandırılır. Yönetmelik gereğince, dairelerin tüketmiş olduğu enerjinin belirlenebilmesi için pay ölçer sistemleri kullanılır.
Bu sistemin işleyebilmesi için her radyatöre veya duruma göre yalnızca dairenin radyatör suyu girişine pay ölçer yerleştirilerek bireysel bazdaki ısı maliyetleri belirlenir. Bu sayede hane halkı dairesinde kullandığı kadar enerjinin parasını ödemiş olur.
Isınma tesisatında enerjinin kaynağı olan kombilerin doğru alanlara yerleştirilmesi hem enerji tasarrufu açısından hem de güvenlik açısından son derece önemlidir. Yönetmeliğe göre kullanım alanı 2000 metrekarenin üzerinde olan yapılarda merkezi ısıtma sisteminin kullanılması zorunlu hale gelmiştir.
Bireysel Isıtma Sistemi
Konutlarda/dairelerde ısınma ve sıcak su tedariği için ısı üretimi ve dağıtımının tek bir bağımsız bölüm içerisinde gerçekleştirilmesine bireysel doğalgaz ısıtma denir. Bireysel doğalgaz sisteminde, hane halkı kendi kombi cihazı ile radyatör sıcaklığını ve su sıcaklığını dilediği gibi artırıp azaltabilir. Yalnızca kullandığı kadar enerji faturalandırılır. Merkezi ısıtma sistemi’ne (doğalgaz) göre çalışma prensibi farklıdır. Apartmanlarda diğer dairelerin kullanım miktarı, bireysel kullanımı etkilemez.
Bireysel Doğalgaz Isıtma Sisteminin Avantajları
- Hane halkı, talep ettiği konfor şartlarına göre diğer kullanıcılardan bağımsız olarak erişebilir. Gerek ısınma gerekse su sıcaklığını kendisi belirler. Bu hem avantaj hem de dezavantaj olabilir. Çünkü, komşuların ne kadar ısındığı da önemlidir. Alt ve üst komşular evlerini sıcak tutarsa bu olumlu bir durum iken, komşuların yakıt sarfiyatını azaltmaları olumsuz duruma neden olur.
- Bireysel doğalgaz ısıtma sisteminde son kullanıcı kombisini kendisi seçer. İstediği marka ve modele ait seçim yapabilir.
- Gazın tedarik edildiği şirkete karşı birey kendisi sorumludur. Merkezi kullanımlardan doğan ödeme soruyla karşılaşılmamış olur.
- Isıtma tesisatındaki sorunlar sebebiyle ortak sistemlerde görülen, bazı dairelerin ısınması, bazıların ısınmaması gibi sorunlarla karşılaşılmaz. Her bir bireysel kullanıcı yalnızca kullandığı kadar yakıt parası ödemekle mükelleftir.
- Isınma tesisatındaki olası problemler, daire sahipleri tarafından daha hızlı giderilebilir. Merkezi sistemlerde bu sorunların giderilmesi ortak kararlara bağlandığından daha uzun sürebilmektedir.
- Hane halkı dilediği zaman kombisini kapatabilir, dilediği zaman açabilir. Merkezi sistemlerde evde olmasanız dahi evin zorunlu olarak ısınması gerekir. Bireysel sistemlerde bu tamamen kullanıcının inisiyatifindedir.
- Bireysel olarak faturalandırıldığından dolayı, kullanıcı dilediği şekilde tasarruf yapabilir. Merkezi sistemlerde mecburi kullanım söz konusudur.
- Bireysel sistemlerde her daire kendine ait bir faturayı ödemekle mükelleftir. Bu nedenle takip tek elden yapılmış olur. Merkezi sistemlerde ise tahsilatın toplanabilmesi zaman alabilmektedir.
- Bakım, onarım gibi işlemlerden yalnızca hane halkı sorumludur. Bu sayede daha iyi bir şekilde bakım yaptırılabilir ve birey istediği teknik servis firması ile anlaşabilir.
- Dağıtım daire içerisinde yapıldığından, merkezi sistemlerde olan hidrolik dengeleme kayıplarıyla karşılaşılmaz. Daha yüksek verimlerde enerji kullanımı yapılır.
- Binalarda kazan dairesi bulunması gerekmediğinden daha fazla ortak kullanım alanı sağlanmış olur. Montajı kolaydır ve kombi tek başına büyük bir alan kaplamaz.
Merkezi ısıtma sistemi (Doğalgaz) Avantajları
- İşletme arıza ve bakım giderme işlemleri apartman yönetimi tarafından gerçekleştirilir. Bu işlemler için yalnızca kazan dairesiyle ilgilidir.
- Başka bir yakıt türünden doğalgaza geçiş sırasında veya modernizasyonda tadilat işlemleri sadece kazan dairesinde gerçekleşir. Tüm ısınma hatları meşgul edilmez.
- Radyatör ısınmasını sağlayan ekipmanlar daire içerisinde olmadığından ses ve gürültüye maruz kalınmaz. Aynı zamanda koku, duman gibi istenmeyen durumlarla karşılaşılmaz. Bu sayede yaşam kalitesi olumsuz etkilenmemiş olur. Can ve mal güvenliği açısından da herhangi bir riski yoktur.
- Bireysel kombilerde kombi bacaları binaların dış cephelerinde çeşitli boya deformasyonlarına neden olur. Bunun yanında baca mesafeleri uzundur. Bunlar merkezi sistem doğalgazın avantajlarındandır.
- Bilindiği üzere katlar ve daireler birbiriyle bitişiktir. Komşular evlerinde ısınma faaliyeti göstermediği durumlarda bu hane halkını olumsuz etkiler. Fakat merkezi sistem doğalgaz kullanan apartmanlarda tüm daireler zorunlu olarak ısınma işlemi yaptığından, diğer daireler bu durumdan olumsuz etkilenmez. Tüm daireler birbiriyle yakın ısınma değerlerine sahiptir. Yakıt tüketimi olarak da birbirlerine yakındır.
- Ekonomik ömrü bireysel sistemlere göre daha uzundur.
- Hane halkı bireysel sistemlerde, çeşitli nedenlerden dolayı kombiyi kapattığında; kombi eski çalışma sistemine tekrar kavuşmak için daha fazla enerji tüketmek zorunda kalır. Fakat merkezi sistemlerde bu sorun olmadığından enerji sarfiyatı korunmuş olur. Kombiler sürekli olarak aç-kapa durumunda olduğunda, yüksek enerji sarfiyatı gözlemlenir.
- Isı pay ölçer kullanılarak merkezi sistemlerdeki birçok olumsuzluk giderilmiş olur. Pay ölçerler sayesinde apartmandaki tüm daireler, yalnızca kullandığı kadar enerjiden sorumlu olur. Son yönetmelikle birlikte 2.000 metrekare üzeri yapılarda pay ölçer zorunlu hale gelmiştir.
- Merkezi sistem doğalgaz ile birlikte alternatif enerji kaynakları uyumlu olarak çalışabilir. Bireysel sistemlerde bu son derece karmaşık bir hal alabilir.
- Merkezi sistem doğalgaz, bireysel doğalgaz sistemine göre daha ekonomiktir. İşletme masrafları daha azdır.